Als je positieve veranderingen aanbrengt in je dieet en levensstijl (en eventueel wat kruidenpreparaten en supplementen neemt) ben je al een heel eind op weg om van Bijnieruitputting te genezen en je energie terug te winnen. Maar als je ver in fase 3 of zelfs fase 4 van Bijnieruitputting bent beland kan hormoonvervangende therapie wellicht noodzakelijk zijn.
Hormoonvervanging heeft de laatste 15 jaar een grote ontwikkeling doorgemaakt en er zijn nu bio-identieke hormonen op de markt van uitstekende kwaliteit. Deze zijn alleen op dokters voorschrift te verkrijgen en hieronder heb ik de belangrijkste opgesomd. In de laatste alinea besteed ik ook even kort aandacht aan natuurlijk dierlijk bijnierextract, een natuurlijke variant met zijn eigen voor en nadelen ten opzichte van bio-identieke hormonen, dat al meer dan 100 jaar wordt gebruikt bij Bijnieruitputting.
Bio-identieke Hormonen
Je hebt misschien weleens gehoord dat hormoonvervanging gerelateerd werd aan de ontwikkeling van bepaalde kankers. Het is belangrijk om te onderstrepen dat zulke hormonen, synthetische hormonen waren en nogal verschillen van de natuurlijke hormonen in je lichaam. Velen van de hormonen die tegenwoordig beschikbaar zijn bio-identieke hormonen. En hoewel ze niet natuurlijk zijn (nog steeds worden ze via een chemisch proces gemaakt), zijn ze uitermate goed te vergelijken met de molecuulstructuur van je eigen hormonen.
Hormoonvervanging is één van de meest krachtige middelen die beschikbaar zijn voor de behandeling van Bijnieruitputting. Het gebruik van bio-identieke hormonen imiteert de werking van onze eigen hormonen. Bio-identieke hormonen zijn vaak identiek, op een moleculair niveau aan de hormonen die je zelf aanmaakt. Ze worden gesynthetiseerd uit chemische stoffen van natuurlijke stoffen als yam, soja of paarden urine.
Voordat je een recept voor hormoontherapie van je dokter krijgt, dient hij de basis hormoonwaardes in kaart te brengen. Dit houdt bijvoorbeeld een bloed en of speekseltest in voordat je aan een behandeling begint. Je dokter bepaalt zo op welke terreinen je tekorten hebt en bedenkt een behandelplan om je waardes te optimaliseren. Hormoontherapie dient te worden gecombineerd met het blijven testen van je hormoonwaardes om effecten te meten en eventuele aanpassingen te maken aan de dosering.
Als je met een dokter of natuurarts spreekt, zullen ze zich er van bewust zijn dat je bijnieren en endocriene systeem tijdens de behandeling ondersteunt dient te worden. Hormoontherapie starten zonder dat is vastgesteld dat er sprake is van Bijnieruitputting kan juist averechts werken en onnodige stress op je Bijnieren en lever veroorzaken! Het beste start je met lage doseringen en meet je regelmatig de status en voortgang.
Cortisol
Bio-identiek cortisol is verkrijgbaar op recept en wordt al decennia gebruikt bij de behandeling van de Ziekte van Addison en Bijnieruitputting. Echter kleven er nadelen aan het gebruik hiervan. De bijwerkingen, zelfs van bio-identiek cortisol kunnen significant zijn. Deze synthetische vorm van cortisol heeft de neiging meer bijwerkingen te geven dan bijnierextract (zie verder beneden).
Een ander nadeel is dat bio-identiek cortisol de bijnieren ervan weerhoudt om zelf cortisol te produceren. De behandeling van Bijnieruitputting is er juist op gericht om de bijnieren weer aan het werk te krijgen, dus deze behandeling kan juist tegenovergesteld werken. In meer hardnekkige of ernstige gevallen van Bijnieruitputting kan het toch een goede optie zijn om het gebruik van bio-identiek cortisol eens met je dokter of natuurarts te bespreken.
DHEA
Speekseltesten zijn de meest betrouwbare manier om betrouwbare waardes van DHEA te bepalen. Dit hormoon is de voorganger van testosteron en andere sekshormonen. As pregnenolon wordt weggeleid van de sekshormonen en richting de stress hormonen gaat is het makkelijk voor mensen met Bijnieruitputting om een tekort aan DHEA te ontwikkelen. Het vervangen van deze DHEA kan resulteren in een betere seksdrive en andere indicatoren van vitaliteit die verstoord zijn bij mensen met Bijnieruitputting.
Therapie met DHEA moet altijd hand in hand gaan met regelmatige controles. Het zet namelijk makkelijk om in testosteron, dus dit is extra van belang voor vrouwen. Zoals met de andere hormonen op deze pagina is het van belang om met een lage dosering te beginnen.
Pregnenolon
Het creëren van hormonen begint in je lichaam met cholesterol, maar de volgende stap in het productieproces is een hormoon genaamd pregenolon. Voor mensen met of lagere waardes aan stress hormonen of lagere waardes aan sekshormonen, kan suppletie met pregnenolon veel hun hun klachten verbeteren.
Pregnenolon wordt vaak oraal toegediend via capsules. Net als met de andere hormonen op de lijst is het het beste om met een lage dosering te beginnen, zeker mensen die zich in fase 3 of fase 4 bevinden van Bijnieruitputting.
Testosteron
Veel mensen weten niet dat zowel mannen als vrouwen testosteron nodig hebben. Hoewel vrouwen slechts een fractie van het testosteron produceren dat mannen nodig hebben is het verschrikkelijk belangrijk voor verschillende indicatoren van vitaliteit, zoals libido, uithoudingsvermogen en stemming. Voor mensen met Bijnieruitputting kan het herstellen van het testosteron gehalte naar optimale waardes de kwaliteit van het leven fors verbeteren.
Progesteron
Als progesteron waardes eenmaal dalen (zoals vaak gebeurt bij vrouwen van eind 30) kan dat leiden tot minder energie, geïrriteerdheid, aankomen en meer. Voor mensen met Bijnieruitputting kunnen progesteron waardes zelfs nog lager zijn.
Progesteron suppletie kan gedaan worden door middel van capsules, topische crème en tabletten. Bespreek de beste optie voor jou met je dokter. Zoals met alle hier vermelde hormonen dient de optimale dosering vastgesteld te worden (door een bloedtest) voordat de behandeling begint.
Oestrogeen
Een Oestrogeen tekort kan zich ook voordoen bij Bijnieruitputting, maar dient zich vaak later in de ontwikkeling van die ziekte aan. Typisch zullen progesteron waardes veel eerder zakken dan Oestrogeen waardes. Dus als je in een latere fase van Bijnieruitputting zit kan het nuttig zijn om Oestrogeen suppletie te nemen. Voor mannen ligt dit wat gecompliceerder want dalende testosteron waardes zijn vaak gerelateerd aan stijgende oestrogeen waardes. Je dokter kan nauwkeurig je Oestrogeen waardes bepalen en vaststellen wat de optimale waardes zijn voor jou.
Bijnier Extract
Deze methode van hormoonvervanging is soms controversieel in de medische gemeenschap. Bijnierextracten worden al bijna sinds 100 jaar commercieel verkocht, maar toch is de behandeling tegenwoordig controversieel. Veel dokters geven de voorkeur namelijk aan een synthetisch middel. Het voordeel van synthetische cortisol ten opzichte van bijnierextract is dat het veel makkelijker is te doseren. Bijnierextracten (zelfs die van de hoogste kwaliteit) variëren per dosering van sterkte, simpel omdat het een natuurlijk product is. En synthetische cortisol is veel goedkoper om te produceren dan bijnierextract, wat waarschijnlijk een van de redenen is waarom de farmaceuten stopten met het produceren van deze natuurlijke variant in de 60-er jaren.
Natuurlijk brengt het ook voordelen met zich mee als je een natuurlijk product gebruikt. Bijnierextract heeft bijvoorbeeld minder bijwerkingen dan synthetisch cortisol. Een natuurlijk product of supplement voelt vaak beter en er is ruim 90 jaar aan onderzoek aan Bijnierextracten die hun werking en gebruik ondersteunen.
Als je bijnierextract gebruikt, zorg dan dat deze uit een goede biologische bron komt. Kwaliteit kan namelijk erg verschillen, net als bij medicijnen. De beste extracten komen vaak van dieren uit Nieuw-Zeeland en Zwitserland. Het extract is meestal in poeder of vloeibare vorm beschikbaar. Volg de gebruiksaanwijzing of de aanwijzingen van je (natuurgeneeskundig /orthomoleculair) arts of therapeut als je dit supplement gebruikt voor het bepalen van de juiste dosering.
Is bijnierextract voor iedereen met Bijnieruitputting geschikt? Dat verschilt echt per individu. Mensen in fases 1 en 2 van Bijnieruitputting merken dat bijnierextract hun energieniveau doet stijgen wanneer deze laag is en ervoor zorgt dat ze zich beter voelen wanneer ze stress ervaren. Mensen in fase 3 en 4 kunnen echter beter met een lagere dosis beginnen aangezien zij gevoeliger voor deze supplementen kunnen zijn.