Hier lees je alles over bijnieruitputting. Heb je deze diagnose gekregen of heb je klachten die duiden op uitgeputte bijnieren, maak dan gebruik van ons uitgebreide kenniscentrum. Bekijk de symptomen en/of doe hier zelf een test. Herken je een of meerdere van bovenstaande symptomen, dan zou jij best eens last kunnen hebben van bijnieruitputting.
Bijnieruitputting staat ruim een eeuw bekend onder termen als niet-Addison hypoadrenia, bijnier neurasthenie, subklinische hypoadrenia, adrenale apathie, neurasthenie.
Het was dokter James L. Wilson die de term “Bijnieruitputting” bedacht in 1998. Hij schreef het populaire boek: Bijnieruitputting – Het stresssyndroom van de 21e eeuw (bekijk boek). Hierin bespreekt hij supplementen en medicatie waarmee je bijnieruitputting tegen kunt gaan.
Wat is bijnieruitputting?
Bijnieruitputting is een stress gerelateerde aandoening die voorkomt wanneer je bijnieren beneden peil functioneren. Een van de belangrijkste symptomen is vermoeidheid, met name in combinatie met een verzwakt immuunsysteem.
Uitgeputte bijnieren ontstaat vaak na een stressvolle periode of traumatische gebeurtenis of kan zich geleidelijk aan opbouwen. Een moderne vaak gebruikte term hiervoor is ‘burn-out’.
Wat doen de bijnieren eigenlijk?
Hoewel je misschien nog nooit van bijnieren hebt gehoord, vervullen ze een aantal belangrijke functies in het behouden van je gezondheid. Nog belangrijker, ze controleren de reactie van je lichaam op stress door hormonen af te scheiden als cortisol, DHEA, en adrenaline. Deze worden gebruikt om je hartritme, immuunsysteem, je energievoorraad en meer in balans te houden.
Uitgeputte bijnieren
Wanneer de bijnieren gedurende een lange periode over-gestimuleerd worden, beginnen ze te verzwakken en raken ze uitgeput. Uiteindelijk verzwakken de bijnieren zodanig dat ze niet meer (voldoende) reageren wanneer je ze nodig hebt.
Erkenning
Bijnieruitputting wordt niet erkend door de moderne medische wetenschap, pas totdat het levensbedreigend wordt wanneer de bijnieren bijna letterlijk ophouden met werken bij een aandoening genaamd de Ziekte van Addison.
Wat veel dokters zich misschien niet helemaal realiseren is dat bij velen van ons de bijnieren verre van goed functioneren. Simpel gezegd werken je bijnieren nog wel, maar niet zoals ze zouden moeten doen. Hier hoef je misschien niet voor naar de spoedeisende hulp, maar het vormt een lastig probleem als je ermee te maken hebt.
Oorzaken van uitgeputte bijnieren
Tot de oorzaken van stress behoort niet alleen werk gerelateerde stress of fysieke stress. Ook emotionele stress, een overconsumptie van stimulerende middelen als koffie, of bijvoorbeeld een zware operatie kunnen een oorzaak zijn.
De meeste mensen met uitgeputte bijnieren kunnen de belangrijkste oorzaak zelf aanwijzen. Bedenk bij jezelf welke terugkerende factor in jouw leven momenteel voor stress zorgt.
Symptomen van bijnieruitputting
Naast vermoeidheid zijn er tal van andere symptomen die een signaal kunnen zijn. Bekijk hieronder de lijst met veel voorkomende symptomen wanneer je bijnieren uitgeput zijn, en vraag jezelf af of je deze herkent:
- Hoofdpijn
- Droge huid
- Duizeligheid
- Depressiviteit
- Gewrichtspijn
- Vermoeidheid
- Verlaagd libido
- Lage bloeddruk
- Gewichtstoename
- Frequent urineren
- Altijd koud hebben
- Moeite met opstaan
- Pijn aan de onderrug
- Verlies van spierdefinitie
- Verzwakt immuunsysteem
- Donkere kringen onder de ogen
- Niet met stress om kunnen gaan
- Schommelingen in de bloedsuiker
- Behoefte aan zout of suikerrijk eten
- Gevoelloze vingers / slechte bloedsomloop
- Extreme vermoeidheid een uur na training
- Astma, allergieën or klachten aan de luchtwegen
Het vroegtijdig erkennen van de oorzaken en symptomen is belangrijk. Hoe sneller je alarm slaat, hoe sneller je weer beter wordt. Doe je helemaal niets aan bijnieruitputting, dan kan op termijn bijnierfalen op de loer liggen. Neem je vervolgens nog steeds geen actie, dan kan de ziekte van Addison ontstaan.
Bijnieruitputting & cortisol
Mensen met uitgeputte bijnieren hebben vaak een toename van allergische reacties of reageren opeens allergisch op dingen, waar ze eerder nooit last van hadden. Dit komt doordat cortisol, het belangrijkste bijnierhormoon, minder wordt aangemaakt. Cortisol is de ontstekingsremmer in het lichaam.
Wanneer de cortisol waardes dalen, krijgt het lichaam meer allergische ontstekingsreacties en deze zijn vaak ernstiger. Vaak ontwikkel je vermoeide bijnieren door langdurige blootstelling aan stress en het kan dan ook best even duren voordat je hersteld bent:
- Zes tot negen maanden hersteltijd voor lichte bijnieruitputting
- 12 tot 18 maanden hersteltijd voor matige hypoadrenia
- Tot 24 maanden hersteltijd voor ernstig uitgeputte bijnieren
Behandeling en herstel
Helaas is het niet met een pilletje van de dokter te behandelen, maar het goede nieuws is dat je zelf door aanpassingen in bijvoorbeeld je voeding en je levensstijl je een grote positieve invloed hebt op je herstelproces. Het vermijden van allerlei stressbronnen in je leven hoort daar ook bij.
Daarnaast kan je dokter of natuurarts je eventueel begeleiden met bijvoorbeeld hormoon vervangende therapie dat je hormoonstelsel misschien net dat duwtje in de rug kunnen geven als dat nodig is. Overleg uiteraard altijd met je (natuurgeneeskundig /orthomoleculair) arts of therapeut.
Is de situatie ernstig of is er meer aan de hand, dan kan je huisarts je eventueel doorverwijzen naar de afdeling Endocrinologie en Metabolisme van een ziekenhuis.
Daarnaast kun je onder het mom van zelfhulp ook gebruik maken van supplementen die de uitputting van de bijnier tegen kunnen gaan.
Disclaimer
Deze website is niet bedoeld om medisch advies te verstrekken en stimuleert in geen enkel geval zelfmedicatie. Om een behandeling met medicijnen aan te vangen, te wijzigen of te stoppen dient men ten allen tijde een arts te raadplegen en te bezoeken. Deze website, en de beheerder van de website, zijn niet verantwoordelijk voor beslissingen die een patiënt neemt op basis van wat deze gelezen heeft op deze website.